Afgelopen zondag waren er landelijke verkiezingen in Griekenland. Een kleine EFA-delegatie met voorzitter Lorena Lopez de Lacalle en EFA-vicevoorzitter Frank de Boer van de FNP was begin april op bezoek bij DEB Partisi, de partij van de Turkse minderheid in Griekenland die is aangesloten bij de EFA. Daarnaast was de EFA te gast bij verschillende organisaties. Het viel niet mee.
Na de oorlogen van zo’n 100 jaar geleden tussen Grieken en Turken veranderden de grenzen ingrijpend en werden de meeste Grieken in het nieuwe Turkije en de meeste Turken in Griekenland gedwongen om te verhuizen naar ‘hun’ natiestaat. De Griekse inwoners van Istanboel en de Turkse inwoners van de regio West-Thracië waren daarop de uitzondering. In het Verdrag van Lausanne legden Griekenland en Turkije vast dat de ‘Moslim-minderheid’ in dat gebied daar mocht blijven wonen en dat zij recht zou hebben op een zekere mate van autonomie, zoals bijvoorbeeld op het gebied van religie en onderwijs.
De Griekse staat erkend echter niet het bestaan van een Turkse minderheid en in de praktijk wordt de gemeenschap erg tegengewerkt. Zo kunnen verenigingen met het ‘Turks’ in de naam sinds de jaren ’80 niet worden geregistreerd. Dat zou een gevaar voor de staatsveiligheid zijn. De Turkse Unie van Xanthi – een vereniging die onder andere sportactiviteiten en andere gemeenschapsactiviteiten organiseert, is nog steeds niet officieel geregistreerd, wat voor veel onzekerheid zorgt. Hoewel het Europese Hof voor de Mensenrechten Griekenland al in 2008 heeft veroordeeld, weigert Griekenland de vereniging te legaliseren. Het wantrouwen bleek ook uit het feit dat we het gehele weekend werden gevolgd door iemand van de Griekse veiligheidsdienst. Volgens de voorzitter van DEB-Partisi was dat altijd zo bij bezoek uit het buitenland.
De EFA-delegatie was ook op bezoek op een tweetalige school. Die school is gevestigd in een oude tabaksfabriek en heeft haast 1000 leerlingen. De school is oud en eigenlijk veel te klein, en naar onze mening ook gevaarlijk. Mocht er eens brand uitbreken, dan kunnen de leerlingen nooit allemaal op tijd het gebouw verlaten. Er wordt in twee delen les gegeven, omdat niet alle leerlingen tegelijk in het gebouw passen.
Een behoorlijk aantal klaslokalen waren in de kelder, zonder genoeg daglicht en ventilatie. Sommige ruimten waren met een tussenwand door midden gedeeld, om zo in twee klassen tegelijk les te kunnen geven. De lerarenkamer was half buiten, met een paar terraslampen als verwarming. Maar die waren al een paar maanden niet aan geweest, want het budget liet dat niet toe. De Turkse schooldirecteur en zijn Griekse onderdirecteur hadden de overheid al verschillende keren gevraagd om een ander gebouw voor de school, maar krijgen geen antwoord. En dat terwijl andere Griekse scholen in dezelfde stad wel in redelijk moderne gebouwen zijn gevestigd.
Voor onze zusterpartij DEB Partisi is de kiesdrempel in Griekenland een groot probleem. Dit weekend waren de verkiezingen voor het Griekse parlement, waarbij 300 zetels zijn te verdelen. DEB Partisi heeft laten zien bij de Europese verkiezingen in 2019 dat het in staat was om de grootste partij in de regio te worden. Op landelijk niveau zou dat enkele zetels betekenen. Door de Griekse kiesdrempel van 3% heeft de partij echter geen kans om landelijk zetels te behalen. En de meerderheidspartijen willen niet samenwerken met de partij van de Turkse minderheid.
Voor de EFA is dat een serieus probleem dat ook in verschillende andere Europese landen speelt. Kleinere partijen komen niet aan de bak en de voorkeur van veel kiezers klinkt zo niet door in de democratie. In Nederland zijn zo nu en dan ook stemmen te horen die pleiten voor zo’n kiesdrempel, maar het kan toch niet de bedoeling zijn dat de stem van mensen niet vertegenwoordigd is in het publieke debat? De EFA heeft daarom een campagne tegen kiesdrempels en het uitsluiten van kiezers lopen.
Zie hieronder een film over de situatie van de Turkse minderheid in Griekenland
