29 January 2024

De themadâg ‘’t Begint met taal’ fan FNP Waddenhoek leverde saterdeg 20 jannewary ’n goedfulde saal in MFC Ons Huis in St.-Anne op, met neskierige presintasys en levendige diskussy. ’t Frys en de streektalen in ’t onderwiis stonnen sintraal.

Raadslid Dirk de Jong sketste an ’t begin fan de overdâg ’t thema an de hând fan ’n krekt geboren poppy. Dat krijt fanôf ’t momint dat ’t de ogen opent, en aigenlik al derfoor, te maken met taal en meertaligens. ‘Krijt ’t poppy ’n opa en oma of ’n pake en bep?’ En hoe gaat ’t derna, op skoal?

Eerste gast waar de meertalighydskoördinator fan gemeente Waddenhoek, Gerard de Jong. Hij fertelde over syn werk, as ‘brûg, skakel en smeermiddel’ tussen de gemeente en de taalgemeenskap fan Waddenhoek, met naast ‘t Frys ok ’n prot Bilkerts en Franekers die’t hur met hur taal doende houwe. De Jong deen út de doeken wat d’r allegaar gebeurt en hoe’t hij de meertalighyd útdraagt. Hij benadrukte nag maar ’s dat kines die’t meertalig opgroeie ’n betere ontwikkeling deurmake at ’t om taal gaat, as kines die’t inkeld in ’t Nederlâns opgroeie. ’t Idee dat ’n streektaal of dialekt ’n achterstând in de ontwikkeling betekent, wort deur elk ôndersoek logenstraft. Dos is d’r nag ’n prot werk te doen at ’t om de klaine taal op de aigen skoal gaat.

Dirkje Elgersma kon dat inkeld onderstreke. Elgersma is ‘skoalstiper’ op de skoalen op ’t Bildt. Sij mot hur bij de hând nimme om de doelen, fastlaid in Taalplan Frysk 2030, te reäliseren. Elgersma gâf an dat fan 2030 ôf ok de skoalen op ’t Bildt ferplicht Frys lesgeve motte. D’r is rúmte foor ’t Bildts naast ’t Frysk, maar dat mot dan goed opset worre. Ok liet se ’n breed skala an helpmiddels – soa-as boekys en lesmethoades – sien die’t beskikber binne foor de ferskillende talen.

De overdâg worde ferlevendigd met ’n paar optredens fan dichter Gabriëlle Terpstra en Axl Hofstede. Op gitaarklanken fan Hofstede droeg Terpstra ferskillende meertalige gedichten foor; dan weer raak, dan weer húmmoristys. In ’n spesjaal foor de dâg skreven kollum liet kollumnist Jan de Groat syn licht over ’t thema skine. Hij waar kritys op ’t fait dat ’n prot kines op skoal gyn Bildts of Frys meer prate, en na ouweren die’t hur soa gau ‘ferbreke’.

Na ’n prot fragen en levendige diskussy met de anwezigen nom Sietze de Haan, foorsitter fan FNP Waddenhoek, in feugelflucht ’t ôflopene jaar deur, en keek hij fast foorút na ’t politike jaar, werna’t de anwezigen met ’n dranky op ’t nije jaar klonken.



Tags: Bilts Fries Frysk onderwijs taal